Throwback - Seven Years in Tibet (1997)

Een film die altijd al mijn verbeelding heeft getart, maar ik op een bepaalde manier nog nooit heb bekeken, is zeker Seven Years in Tibet. Gesitueerd in een prachtig land als Tibet, met een Brad Pitt in de volle fleur van zijn carrière, is het een film die zowat een mystieke status heeft ontwikkeld. Maar wat heeft de film nu eigenlijk te bieden, naast een jarenlange opbouw in mijn eigen hoofd? Deze grotendeels biografische film stond onder leiding van de Franse regisseur Jean-Jacques Annaud, vooral bekend van zijn verfilming van The Name of The Rose in 1986. Het script van Becky Johnston was gebaseerd op het boek van Heinrich Harrer zelf, het hoofdpersonage van dit verhaal. Het waargebeurd verhaal focust op Harrer, een Oostenrijkse bergbeklimmer, die bevriend geraakt met de Dalai Lama tijdens de Inval van China in Tibet.

Seven Years in Tibet is een prachtige film die voornamelijk er in slaagt om de beeldschone streek rond Tibet en haar cultuur tentoon te stellen, en daarnaast ook nog een degelijk persoonlijk verhaal te vertellen. Vooral de eerste helft van de film bevat veel landschapsbeelden terwijl Pitt’s Harrer en David Thewlis’ Peter Aufschnaiter reizen door de regio rond en van Tibet. Hoewel we geen compleet beeld van de cultuur krijgen vertellen de personages soms wel iets, of wordt er wel iets getoond. Deze afbeelding van een land als Tibet is zo belangrijk omdat, door de onderdrukking van China, de cultuur en de mensen stilaan vergeten worden. We zijn nu 23 jaar na deze film, en ik kan niet zeggen dat er sindsdien veel veranderd is, of dat er nog andere projecten geweest zijn die deze problematiek in de mainstream hebben aangekaart. De focus van de tweede helft van de film ligt dan ook sterk op deze problematiek. Dankzij deze unieke vriendschap toont het verhaal hoe culturen kunnen samenleven, en elkaar niet proberen te domineren, in tegenstelling tot de houding van China. Activistische films worden natuurlijk nog altijd gemaakt, zelfs met meer overtuiging, maar Seven Years in Tibet bevat een schoonheid die, toen en nu, niet al te vaak te zien is.

Naast deze focus op Tibet, handelt de film ook over de mentale transformatie van Harrer van een ongeduldige, gekwelde persoon naar een beter persoon. Hoewel dit degelijk is uitgewerkt, kon het veel beter. Geen enkele biografie is honderd procent correct, en dat is zeker het geval bij films gebaseerd op boeken geschreven door het onderwerp zelf, iets dat hier heel duidelijk wordt. In de film is Harrer wat kritisch voor de Nazi’s die zijn land nog altijd beheren, maar eigenlijk was hij een echte Nazi- en SS-officier, wat hij een beetje had weggelaten uit zijn boek. Hoewel er wat controverse was hierrond toen dit uitkwam rond de film première, denk ik dat de film beter was geweest, mocht dit ook in de film zijn geweest. Door Harrer een band te laten vormen met Tibet en de Dalai Lama, zou hij kunnen realiseren hoe fout de Nazi’s wel niet zijn. De inval van China zou hierbij de laatste druppel zijn, waarbij de Chinezen nu hetzelfde als de Nazi’s doen met een cultuur waar Harrer is van gaan houden. Hoewel de echte persoon toegaf dat het een jeugdzonde was, en hij nooit oorlogsmisdaden heeft begaan, kan het goed zijn om deze geschiedenis te confronteren, in plaats van het aan de kant te schuiven.

De sterren van de film, Brad pitt, David Thewlis, en uiteindelijk ook B.D. Wong, geven degelijke personages. De twee eersten hebben … een accent, of het nu Duits is of niet. Wat de film echt maakt is de heel goede wereld, met de verschillende acteurs, die men wist te creëren. De cast is niet helemaal Tibetaans, maar men heeft wel moeite gedaan net onder andere beelden illegaal gefilmd in een afgesloten Tibet, speciaal voor deze film. Toch moet ook het witte standpunt van de film aangehaald worden. In plaats van een film te maken die compleet gefocust is op de Dalai Lama en de spanning van Tibet met China, zoals Kundun van Martin Scorcese, wordt het verhaal verteld vanuit een wit personage, waarin zij bijna de held zijn. Waarom moeten dit soort conflicten altijd vanuit een wit standpunt verteld worden? Seven Years in Tibet is uiteindelijk een prachtige film met een conflict dat nog altijd relevant is. Het verhaal is degelijk, maar had uiteindelijk veel beter kunnen zijn. Toch is het een film die ik zeker nog eens opnieuw zou willen zien, al was het maar voor de prachtige soundtrack van de legendarische John Williams.

★★★1/2

Seven Years in Tibet is nu te zien op Netflix