The Conjuring: The Devil Made Me Do It (2021) - Recensie
Tegenwoordig mag ik dan wel snel klaarstaan voor de release van de nieuwste horrorfilms, vele jaren geleden was dit allesbehalve het geval. Als kind was ik altijd meer een fantasy kijker, wat betekende dat ik pas rond mijn veertiende mijn eerste horrorfilm keek. Met films als The Grudge en Hills Have Eyes om middernacht was het niet verbazend dat ik voor vele jaren daarna met een vrij groot trauma zat. Uiteindelijk was het pas door de films van één bepaalde regisseur dat ik de kracht en potentieel van een horrorfilm wist te appreciëren. Deze regisseur is natuurlijk niemand minder dan de moderne horrormeester James Wan. Met de Saw-films kwam hij als een raket Hollywood binnen, maar het waren ook de eerste horrorfilms waarmee ik een positieve ervaring had. Maar het was pas echt met Insidious en The Conjuring dat ik zag wat een horrorfilm kon zijn, en dat vele jaren voor de recente “renaissance” van het genre. Deze films waren visueel prachtig en spectaculair, en dat met een nog altijd angstaanjagend verhaal. Maar met de evolutie van de franchise gaf Wan de controle wat uit handen, en waren de laatste films niet meer van de kwaliteit die ik ervan was gaan verwachten. Vijf jaar na de tweede The Conjuring komt er toch nog een sequel uit, naast alle spin-offs, maar is het toch nog altijd afwachten of het verhaal nog even goed is.
Voor The Conjuring: The Devil Made Me Do It was James Wan enkel verbonden als producent en als bedenker van het verhaal. Het script was deze keer in handen van schrijver David Leslie Johnson-McGoldrick, die voordien al mee het script voor de James Wan films The Conjuring 2 en Aquaman had geschreven. Deze derde film in de centrale franchise van het ondertussen goed gevulde horroruniversum, voelt dan ook echt nog wel aan als een The Conjuring film, maar tegelijkertijd ook weer niet. In tegenstelling tot de vorige films ligt de focus hier compleet op de Warrens, die in dit verhaal een moord moeten onderzoeken door iemand die bezeten zou zijn door een demon. De eerste twee films waren zeer gelijkaardig opgebouwd, met een bijna fifty-fifty verdeling tussen de Warrens en de gefolterde familie. In de eerste helft lag er altijd een grote focus op het gezin, met dan in de tweede helft voornamelijk de strijd van de Warrens tegen het kwade. In deze derde film heeft men er echt voor gekozen om af te wijken van dit patroon, iets dat al duidelijk is door het ontbreken van een cijfer in de titel.
Ze zijn slim geweest om veel bekende elementen van de franchise te behouden, zoals de typische opening met gele tekst en de aftiteling met de echte opnames, om toch nog die familiariteit te hebben. Net als bij The Conjuring 2 vallen we met de deur in huis, middenin een zaak van de Warrens. Maar in plaats van verder te gaan naar de hoofdzaak van de film, blijft The Devil Made Me Do It draaien rond deze ene bizarre zaak waarmee de film begon. Het voornaamste verschil in verhaal is eigenlijk dat de grote slechterik deze keer eens geen demon is, maar een mens van vlees en bloed. En hoewel het gevaar nog altijd wel achter elke hoek schuilt, voelt dit toch heel wat minder eng aan. Het kwaad komt eens niet van het angstaanjagende onbekende, maar van iemand die je buur had kunnen zijn. Samen met de rechtszaak en het politieonderzoek, die als centrale elementen fungeren in het verhaal, lijkt deze film zich veel meer af te spelen in de echte wereld dan in de andere films het geval is. Anders dan bij de Insidious franchise, blijven de The Conjuring films zo toch wat met de voeten op de grond staan, zonder gek verhaal en ingewikkelde supernatuurlijke werelden die expliciet in beeld moeten gebracht worden. Het is het feit dat het het onbekende blijft dat alles zo eng maakt.
Het is niet verbazend dat de Warrens wederom de sterren van de film zijn. Patrick Wilson en Vera Farmiga, als respectievelijk Ed en Lorraine Warren, zijn op dit moment al absolute horroriconen, iets dat ze in elke nieuwe film blijven bewijzen. Met de eerste twee Insidious films maakte Wilson deel uit van nog een tweede horrorfranchise, en in beide weet hij een goede combinatie te brengen van sterkte en menselijkheid. Farmiga is in mijn ogen zelfs nog een grotere ster in deze film met de manier waarop ze al deze angstaanjagende momenten tot leven weet te brengen. Maar daarnaast straalt ook zij een sterkte uit die je als kijker enigszins gerust stelt tijdens deze momenten. Toch is dit de eerste keer dat we een hele film bijna uitsluitend de Warrens volgen, en had ik het gevoel dat het misschien een beetje te veel van het goede was. Hoewel de twee het beste deel zijn uit de franchise, was het altijd naast een andere groep personage die ongeveer even veel screentime kregen. Ondanks dat we nu bijna dubbel zoveel tijd met hen kunnen doorbrengen, voelt het niet aan alsof hun verhaal in deze film beter was dan voordien.
Ook de regisseur van deze film is geen onbekende voor de franchise. Michael Chaves regisseerde in 2019 al The Curse of La Llorona, een film gesitueerd in het bredere The Conjuring universum. Chaves heeft zeer goed zijn best gedaan om met zijn hele team de sfeer en de visuele stijl van de franchise te behouden. Het typische spelen met de kille, maar doeltreffende soundtrack, en de goed geplaatste momenten van stilte, is wat deze franchise nog altijd zo goed maakt. Toch had ik het gevoel dat er nog altijd iets miste. Hoewel The Devil Made Me Do It nog altijd wel enkele visuele spectaculaire momenten, maar het mist de adembenemende visuele trucage van James Wan. Momenten als het laken dat op de geest blijft hangen of de schaduw van The Nun die over de muren beweegt, maken het verhaal juist zoveel intenser. En hoewel The Devil Made Me Do It nog altijd heel wat goede momenten bevat, mist er toch dat klein beetje extra.
Of we het nu willen of niet, The Conjuring: The Devil Made Me Do It blijft een sequel in een als maar groeiende franchise. Dit betekent dat we de film automatisch gaan vergelijken met haar voorgangers, waardoor het misschien wat slechter lijkt dan het eigenlijk is. De eerste twee The Conjuring films waren pareltjes in een op dat moment bar landschap, maar met het aantal fantastische horrorfilms van de afgelopen jaren, lijkt deze film plots een dinosaurus. Toch moet ik de mensen achter de film feliciteren dat ze het toch aangedurfd hebben om van de standaard af te wijken. Wil deze franchise overleven, en niet eindigen als Insidious, dan moest er af gestapt worden van het typische “haunted house” concept van de eerste twee films, dat in een derde film te herhalend zou zijn geworden. De verandering geeft anderzijds ook duidelijk aan dat Warner Bros. nog een toekomst ziet in de franchise, aangezien dat deze film niet direct aanvoelt als het einde van een trilogie. James Wan mag dan wel sterk gemist worden als regisseur, de essentie van The Conjuring is nog altijd aanwezig, in de vorm van een gegrond verhaal en de immer sympathieke Warrens van Wilson en Farmiga.
★★★1/2
The Conjuring: The Devil Made Me Do It is nu te bekijken via Apple TV en Google Play
