Shadow and Bone (2021) - Recensie
Boekadaptaties zijn altijd fascinerend in hoe het de pagina’s vertaalt naar het scherm, en hoe fans reageren op de verfilming van hun geliefde verhaal. Tot het misnoegen van vele fans zijn letterlijke adaptaties zeer zeldzaam, aangezien er toch altijd enige aanpassingen moeten gebeuren om het boek te vertalen naar het scherm. Een interessante factor hierin is toch wel de tijd tussen het origineel en de verfilming die kan zorgen voor enige reflectie op het originele verhaal. Neem nu bijvoorbeeld de Harry Potter boeken die nog geschreven en gepubliceerd werden terwijl de films al in productie waren. Reflectie op het verhaal is hierdoor bijna onmogelijk en omdat het verhaal nog zo fris is, lijkt elke verandering een blasfemie. Denk maar aan de klassieke zin van Dumbledore in The Goblet of Fire. Niet dat JK Rowling iemand ook maar toestemming zou geven om iets te veranderen aan haar kostbare verhalen. Klassiekers daartegenover zijn vaak al meer dan een eeuw oud, waardoor reflectie en herinterpretatie bijna een noodzaak zijn. Zo is er bijvoorbeeld de recente adaptatie in The Personal History of David Copperfield. Daarom is het altijd interessant om te zien hoe een nieuwe boekadaptatie wordt aangepakt, zoals ook in de nieuwste Netflix-reeks Shadow and Bone. Gebaseerd op de boeken van Leigh Bardugo en geadapteerd door Eric Heisserer en een team van schrijvers en regisseurs, brengt de reeks het verhaal rond kaartenmaker Alina, waar duistere krachten tegen samen spannen wanneer ze een buitengewone kracht ontketent die het lot van haar door oorlog verscheurde wereld kan veranderen.
Ondertussen is het toch al bijna tien jaar geleden dat het eerste boek uit deze bekende trilogie uitkwam. In deze tijd is de Grishaverse blijven groeien, en lijkt Leigh Bardugo meegegroeid te zijn. Als executive producer voor deze adaptatie had ze de kans om eens te reflecteren op haar verhaal van tien jaar geleden, en aanpassingen te doen naargelang haar visie veranderde doorheen de jaren. Samen met de schrijvers nam ze deze kans blijkbaar met beide handen. De grootste verandering tegenover het boek ligt misschien wel bij Alina zelf. In plaats van de typische witte heldin, is ze in de reeks half Shu Han, een bevolking gebaseerd op een algemene Aziatische cultuur. Met het racisme dat de Shu Han ervaren in dit verhaal, wordt Alina altijd al ervaren als “anders”, een gevoel dat enkel maar versterkt wordt door de ontdekking van haar krachten. Het is een interessante manier om wat meer complexiteit in het verhaal te brengen, zeker met de casting van Brits-Chinese actrice Jessie Mei Li, maar zonder een Aziatisch personage in een slachtofferrol te duwen. Diversiteit in het algemeen is ook zeker een prioriteit waar in deze adaptatie nog veel meer rekening mee gehouden wordt. De cast is uiteraard heel divers, met met een hele reeks niet-witte acteurs, én subtiele aanpassingen, zoals de Heartrenders (Hartenwringers) Ivan en Fedyor die in dit verhaal een koppel zijn, dragen ook bij aan een goede LGBTQ+ representatie.
Fans van de Grishaverse weten natuurlijk dat er naast de Shadow and Bone-trilogie ook de Six of Crows boeken bestaan, een verhaal in dezelfde wereld dat zich na de bekende trilogie afspeelt en focust op een groep meesterdieven. Voor deze Netflix-adaptatie hebben ze echter gekozen om deze twee reeksen samen te verfilmen door een backstory van Six of Crows personages te verwerken in het verhaal van Alina. Omdat dit voordien niet het geval was, zijn er toch heel wat aanpassingen moeten gebeuren aan het originele verhaal. En over het algemeen zijn deze aanpassingen niet negatief. Alina’s verhaal was altijd geschreven in de eerste persoon, wat zorgde voor een vrij beperkt beeld waarin we weinig wisten over de zijpersonages, en soms nogal eens langdradig kon zijn. Deze personages krijgen nu heel wat meer tijd. Vooral voor Mal, in de reeks vertolkt door Archie Renaux en die in het boek nogal eens vervelend deed, krijgen we nu te zien wat hij al die tijd doet, wat ervoor zorgt dat we zijn emoties beter snappen. De pacing is wel niet altijd even goed, met bepaalde momenten die wat meer gehaast aanvoelen zijn andere. Ook heb je het gevoel dat met deze grote toename aan personages toch niet iedereen evenveel tijd krijgt als je zou willen. Om de Six of Crows personages een plaats te geven in het verhaal, verliezen we natuurlijk wel heel wat tijd met Alina. Toch wordt de essentie van haar verhaal nog altijd goed overgebracht, met de uitgebreide versie die natuurlijk nog altijd te lezen is in het boek.
Met de toevoeging van het verhaal rond Kaz, Inej, Jesper, Nina, en Matthias krijgen we echter een veel spannender, dynamische, en uiteindelijk beter verhaal. Met een boek dat puur focuste op Alina, was het verhaal voordien nogal eentonig. De grote gebeurtenissen in het verhaal zijn natuurlijk nog altijd aanwezig, maar uiteraard veranderd op een manier dat het voor fans nog altijd interessant maakt. De sterkte van Shadow and Bone ligt voornamelijk bij de casting, de performances, en de manier waarop de wereld visueel tot leven is gebracht. De Grisha-krachten zijn opvallend goed gemaakt, net als de angstaanjagende Fold (Schaduwvlakte) en de Volcra. Maar ook de productie in het algemeen maakt Shadow and Bone een van de mooiere reeksen die Netflix recent heeft uitgebracht. Het is gelukt om een voornamelijk angsty tienerboek in een serie te gieten die vele originele elementen behoudt, maar er een entertainende reeks van maakt voor een veel breder publiek. Shadow and Bone heeft met een sterk eerste seizoen haar plaats ingenomen als een van de uithangborden voor Netflix naast series als The Witcher en Stranger Things.
★★★1/2
Het eerste seizoen van Shadow and Bone is nu integraal te bekijken via Netflix
