Throwback - Once Upon A Time In The West (1969)
Als er één genre in de filmwereld is waarvan ik met eerlijkheid kan zeggen dat ik absoluut niets weet, is het wel de western. Niet verbazend, het hoogtepunt van het ooit zo populaire genre ligt al vele decennia achter ons. Toch ken ik vele van de grote films bij naam, vaak omwille van hun prachtige soundtrack die meestal van de hand waren van de grote Ennio Morricone. Een van deze films is de bekende Once Upon A Time In The West van de al even legendarische, Italiaanse regisseur Sergio Leone (The Good, The Bad and The Ugly). Hij schreef de film uit 1969 samen met zijn schrijfpartner Sergio Donati, voor wat een gewelddadige, maar dromerige meditatie op de mythologie van het Amerikaanse Wilde Westen moest zijn. Once Upon A Time In The West volgt een mysterieuze vreemdeling met een mondharmonica die de handen in elkaar slaat met een beruchte desperado om een weduwe te beschermen van een wrede huurmoordenaar, werkende voor de spoorweg.
Aangezien ik compleet niet wist wat ik moest verwachten, ben ik aangenaam verrast door Once Upon A Time In The West. De beschrijving van de film als een dromerige meditatie is zeker accuraat. Er gebeurt niet per se veel in het verhaal, maar toch heeft de film een lengte van bijna drie uur. Het is een combinatie die zorgt voor een heel trage, stilistische film die zeker niet voor iedereen is. Toch wist het mij wel te bekoren, vooral omdat het ook effectief een verhaal had. In bijvoorbeeld Butch Cassidy and the Sundance Kid vond ik bijvoorbeeld dat het Wilde Westen er wel mooi uit zag, maar een mooi coherent verhaal kon ik er niet in vinden. Door deze lang uitgetrokken scenes met vaak weinig dialoog en muziek, krijg je echt een beeld van deze stoffige en eenzame wereld. Hierdoor komt de film wel traag op gang. Het eigenlijke verhaal van de film introduceert zich pas rond het middelpunt, waardoor je tot dan toe eigenlijk verloren ronddwaalt in dit kluwen van personages. Eens het verhaal echte op gang kwam, was ik wel geïntrigeerd.
Once Upon A Time In The West draait voornamelijk rond vier hoofdpersonages, waarbij je normaal je antagonisten en protagonisten hebt. Hier duurt het echter even voor je doorhebt wie nu aan wiens kant staat. Bepaalde personages werden hierdoor mysterieus in de positieve zin, maar vooral bij Jill McBaine, gespeeld door Claudia Cardinale, duurde het even voor ik door had wat haar dreef doorheen het plot. Langzaamaan valt alles echter op z'n plek. Alles is ook vrij simpel Er wordt nooit echt heel diep ingegaan op de personages, door bijvoorbeeld een hele monoloog over hun jeugd en dromen. Nu en dan krijg je wel een beetje achtergrond te horen, maar meestal tonen ze gewoon wie ze zijn door hun acties. Nu en dan wordt informatie echter specifiek achtergehouden, zoals met het fantastische einde.
Toch is niet alles aan dit verhaal perfect, en de meeste negatieve punten draaien dan ook rond hét vrouwelijke personage van de film. Enerzijds heb je bijna medelijden met haar. Ze is constant omringd door mannen zonder enige vorm van respect, die allemaal bedekt zijn met een paar centimeters vuil en waarschijnlijk verschrikkelijk stinken. Niemand in die film kan haar handen van haar afhouden, terwijl ze allemaal zitten te zeggen hou mooi dat ze is. De mannelijke objectivering druipt er gewoon vanaf, zeker in de keuzes die ze maakt. Het ene hoofdpersonage lijkt haar bijna te verkrachten waarna ze verliefd op hem wordt, terwijl de huurmoordenaar haar doorheen half de film dood wil, en ze er daarna gewoon het bed mee in vliegt. Als iemand anders haar vraagt om een deel spoorwerkers wat water te gaan brengen, zegt hij dat ze de handtastelijkheden er maar moet bij nemen want de werkers hebben het verdiend. De passieve houding van Jill McBaine doorheen dit verhaal is ronduit verschrikkelijk, en toont het onderdanige beeld dat van de vrouw werd opgezet in deze tijd. Hoe normaal het ook mag zijn in die tijd, het maakt het zeker niet goed.
Hoe goed de cinematografie en hoe degelijk het verhaal wel niet is, het beste is nog altijd die fenomenale soundtrack van Morricone. Het gebruik van verschillende thema's voor specifieke personages en momenten is iets dat je nu niet vaak meer ziet, maar hij maakt elk stukje muziek iconisch. Het is plezant om eindelijk een beeld te plakken op de muziek, maar eigenlijk staan ze zo goed op zich dat dit zelfs niet nodig was. Zelfs al heb je deze film nog ooit gezien, je kent dat stukje mondharmonica. Hoewel de muziek de perfectie benaderd, is de rest van het geluid dat niet. Het is het enige technische dat mij opviel, en zelfs wat uit de film kon halen. Het valt wel op als hetgeen een personage zegt niet meteen overeen komt met de bewegingen van zijn mond. Toch moet ik rekening houden met het feit dat de film gemaakt is in 1969.
Het uitblijven van een positieve ervaring met een western, zorgde ervoor dat ik nooit echt enthousiast kon worden over het genre. Once Upon A Time In The West heeft hopelijk mijn mening hierover veranderd. De film had een goede cast die de film echt tot leven bracht, en een verhaal met eindelijk wat inhoud. Ondanks de seksistische lading van het script, wist Claudia Cardinale toch nog een redelijk sterke vrouw op het scherm te brengen. Het is dus zeker deze unieke western sfeer die Sergio Leone aan zijn films weet te geven die ik zal proberen terugzoeken in elke film die erna werd uitgebracht. Nu vindt ik dat mijn duik in de wereld van de western pas echt kan beginnen.
Nu te zien op Itunes, Google Play en Microsoft Store