Throwback - Dark City
Na twee weken in het jaar 2004, kijken we nu naar een film uit de jaren negentig. In tegenstelling tot de vorige recensies is Dark City een mysterieuze thriller. De film kwam uit in 1998 en was van de hand van Alex Proyas, die de film regisseerde, het verhaal bedacht en het screenplay schreef samen met Lem Dobbs en David S. Goyer. De regisseur van Griekse oorsprong was tot dan toe vooral bekend voor het regisseren van The Crow, de film die het leven koste van acteur Brandon Lee. Sinds Dark City is hij vooral bekend van films zoals I, Robot en Gods of Egypt, vooral die laatste is berucht in de negatieve zin. Dark City draait rond John Murdoch (Rufus Sewell) die worstelt met zijn herinneringen van zijn verleden, met een vrouw die hij zich niet kan herinneren en een wereld zonder zon.
Net als veel van zijn andere films, verkiest Proyas duistere en futuristische verhalen, kijk maar naar The Crow en I, Robot. Het is niet verbazend dat het genre van de film noir een grote inspiratie was voor Dark City. Doorheen de hele film is het dan ook nacht, eigen aan het gecreëerde verhaal. Het geeft een zekere sfeer maar zorgt er ook voor dat het moeilijk te bekijken is zonder dat je in een compleet verduisterde ruimte bent. Dark City kijk je dan ook best niet overdag. Een andere verwijzing naar de film noir is de design van de film die elementen van de jaren negentig bevat maar ook heel veel uit de jaren vijftig, bijvoorbeeld de auto's of de kleren. Het is een stilistische keuze natuurlijk, om toch een soort van vervreemding te creëren maar ook een verwijzing naar de film noir. Dit zirgt er echter ook voor dat Dark City soms moeilijk te volgen is. Niet omwille van het verhaal maar eerder wat er op het scherm gebeurt. Het is vaak zo donker en de lengte van de verschillende shots is zo kort dat je soms geen idee hebt wat er gaande is in de film.
Het verhaal daarentegen is vrij simpel. Op een bepaalde manier deed het mij denken aan Total Recall gemengd met Jason Bourne. Dat denk je vooral in het begin van de film maar daarna komen er zoveel elementen bij die mij vragen deden stellen. De aliens, of wat ze ook mogen zijn, voelden heel willekeurig aan. Ik vroeg mij dan ook één ding af doorheen deze film: waarom? Een film heeft altijd wel iets te zeggen, of het nu een diepere morele boodschap is of een duidelijke oproep aan de kijker. In Dark City moest het hoofdpersonage de diepere boodschap specifiek zeggen op het einde van de film voordat ik het doorhad. De focus had veel meer mogen liggen op de exploratie van deze boodschap: worden mensen gevormd door hun herinneringen of door iets anders binnenin hun? In plaats daarvan focust het verhaal voornamelijk op de zoektocht achter de echte daders van de moorden en wordt er niet zo diep gegraven in de ervaringen van Murdoch.
Voor de vrouwelijke personages moet je Dark City ook niet zien. Jennifer Connelly speelt een zeer passieve rol terwijl ze eigenlijk veel meer in zich heeft. Het is het typische damsel-in-distress personage die het verhaal eerder ondergaat dan er actief in mee te doen. Het enige andere vrouwelijke personage, een prostituee die Murdoch ontmoet gespeeld door Melissa George, moet in de paar minuten dat ze in beeld komt uiteraard uit de kleren gaan om te tonen dat ze wel degelijk een prostituee is. Dit soort stereotypen voor vrouwelijke personages zijn gewoon zo duidelijk dat het de film direct een pak slechter maakt. De mannelijke personages zijn ook niet echt veel beter. Kiefer Sutherland's Doctor Schrebe begon doorheen de film op mijn zenuwen te werken aangezien dat hij constant praat alsof hij juist vijf kilometer gelopen heeft. Het feit dat hij constant buiten adem leek terwijl hij nauwelijks iets gedaan had, stoorde mij doorheen de film. De twee andere hoofdpersonages gespeeld door Rufus Sewell en William Hurt waren niet per se beter aangezien dat ze nooit echt herkenbaar waren terwijl ze dat wel moesten zijn.
De vraag bleef uiteindelijk in mijn hoofd zitten: waarom? Het is zo duidelijk een jaren negentig film met de futuristische kijk, de stilistische keuzes en de slecht geschreven vrouwelijke personages. Op een bepaalde manier deed het mij wat aan The Matrix denken. Niet toevallig kwam deze film een jaar voor de Keanu Reeves klassieker uit, maar werden er ook verschillende delen van de set doorverkocht aan The Matrix voor het maken van hun film. Voor deze tijd waren de computereffecten echter zeer degelijk. Niet zo goed als The Matrix natuurlijk maar er was tenminste nooit een lachwekkend moment. De duisternis van de film zorgde er natuurlijk ook voor dat er veel verborgen kon worden.
Toch snap ik nog altijd niet wat deze film voor vele mensen zo goed maakt. Het heeft een degelijke score op verschillende websites en de bekend filmrecensent Robert Ebert vond het toen zelfs zijn favoriete film van het jaar. Het is zeker een film die toen zeer vernieuwd moet zijn geweest maar voor mij houdt Dark City echt niet meer stand. Het is een donkere put waar wat lijn in mist. Ik had zo gewild dat de film beter was geweest. Ik hou wel van een goede futuristische film in de aard van The Matrix. Dark City mist gewoon de juiste acteurs en een beter script. Toch zit ik nog altijd met dezelfde vraag: waarom werd deze film ooit gemaakt? Wel, het was de jaren negentig.