A Hidden Life - Recensie
Doorheen de jaren zijn er al zoveel films uitgekomen, dat je constant wel nieuwe werken en personen ontdekt, een regisseur die je voordien nog niet kende of een actrice die je voor het eerst ontdekt. Die gebeurt vooral bij regisseurs of acteurs die hun projecten heel nauwkeurig kiezen en hier hun tijd voor nemen. Daniel Day Lewis is hier een heel goed voorbeeld van. Een regisseur die ik nu voor de eerste keer ontdek, is Terrence Malick. Over een periode van bijna vijftig jaar heeft hij nog maar tien langspeelfilms gemaakt, allemaal projecten met een zekere filosofische toets. Zijn nieuwste film A Hidden Life, vertelt het waargebeurde verhaal van een Oostenrijkse man die zijn dienst weigert tijdens de Tweede Wereldoorlog omwille van zijn bedenkingen omtrent Hitler.
A Hidden Life neemt vooral zijn tijd om zijn verhaal te vertellen, terwijl het eigenlijk veel korter had gekund. De film duurt uiteindelijk een goede drie uur, wat voor sommige mensen afschrikkend kan werken. Maar deze lengte heeft een doel. Het wil een leven schetsen, diep in de Oostenrijkse bergen, waar de tijd traag voorbij gaat, de natuur volgend van seizoen tot seizoen, zelfs met al het leed in de wereld. Franz en zijn familie wonen daar rustig, afgesloten van alle grote evenementen totdat de oorlog ook tot bij hun doordringt. Deze trage film met veel lange shots van de familie en de omringende natuur brengt een zekere rust met zich mee, maar naargelang de film vordert ook een zekere droefheid. Ondanks de lengte gaat het verhaal nooit heel diep in op het verleden en de gevoelens van de personages, alleszins niet met woorden. Beelden en muziek worden gebruikt om gevoelens op het scherm te brengen. Je weet niet veel behalve de liefde die ze hebben voor elkaar, hun kinderen en de wereld die ze voor zichzelf gebouwd hebben.
Maar waarom deze film? Waarom dit verhaal? Is het niet beter om te focussen op de zovele slachtoffers van het Nazi-regime dan op het leed van enkele Duitsers? Jojo Rabbit is bijvoorbeeld een film die recent via een joods perspectief het regime en haar ideeën aanviel. Er zijn zoveel mensen van gemarginaliseerde groepen waarvan hun families uit elkaar zijn gerukt en die eenzelfde leed hebben gekend. Dus waarom dit verhaal? Vele ideeën van indoctrinatie en medeplichtigheid zijn nog altijd relevant vandaag. Soms is het moeilijk om je geweten te volgen en tegen de gewelddadige stroom in te gaan. Kijk maar naar het huidige Amerika of andere landen waar nationale bewegingen aan het opkomen zijn. Vredevolle demonstraties worden daar gewelddadig onderdrukt door racistische tegenstanders, kijk maar naar de Charlottesville demonstratie uit 2017. De wreedheid van mensen tegenover elkaar komt hier naar boven, vaak uit angst of woede zoals hier nog eens getoond wordt in de speeches van de burgemeester. In plaats van blind mee te gaan, is het beter om je geweten te volgen en te vechten tegen onrechtvaardigheid, ondanks het feit dat je als individu de oorlog waarschijnlijk niet zult veranderen. Dit is wat A Hidden Life de wereld probeert mee te geven.
De natuur speelt in de film een grote rol. Het staat symbool voor de rust en de afzondering van het conflict. Doorheen de film krijg je meer en meer een gevoel van melancholie naar deze natuur en de tijd voor de oorlog. Niet per se naar oude gebruiken of het verleden van weleer, eerder een verlangen naar de rust en het simpele leven van voor de oorlog, voor het Nazi-regime hun wereld binnendrong. Met lange en brede shots toont Malick de pracht van de Oostenrijkse Alpen. Als iemand die een deel van zijn leven op de rand van de Duitse Alpen heeft gewoond, komen deze beelden mij heel bekend voor en brengen ze een zekere nostalgie met zich mee. Een quote uit de film illustreert heel goed de rol van de natuur in dit verhaal: "Nature does not notice the sorrow that has come over the people". Hoe donker de situatie wel niet wordt voor de familie doorheen de oorlog en de gevangenschap van Franz, Moeder natuur blijft doorgaan. De velden moeten geploegd worden, het brood moet gebakken worden en de appels geplukt.
A Hidden Life is een prachtige film, allemaal gefilmd op locatie in de Oostenrijkse bergen waarna het verschillende jaren duurde voor de film eindelijk in de bioscopen te zien was. Ik was heel blij om te zien dat er vooral Duitstalige acteurs gecast waren, ondanks de hoofdzakelijk Amerikaanse productie. Er wordt dan ook bijna constant Duits gesproken behalve op de momenten belangrijk voor het verhaal, dan spreekt men Engels. Het probeert een vervreemdend effect te geven net zoals Isle of Dogs deed met het Japans. Ook de kleine details in het acteerwerk zijn fantastisch zoals het bibberen van de stress en angst van Franz wanneer hij zijn vonnis te horen krijgt. De Duitse acteur August Diehl is werkelijk fantastisch in dit episch verhaal. Voor de Belgen is er ook nog een kleine rol weggelegd voor Matthias Schoenaerts. Maar de grootste bijdrage werd geleverd door componist James Newton Howard, die perfect in zijn opdracht slaagde om de gevoelens te vertalen in muziek. Zijn thema dat hij schreef voor de film is een van de weinige stukken die mij recent emotioneel hebben kunnen raken. Als je je ogen dicht doet, voel je de rustgevende maar trieste sfeer van deze wereld.
Hoewel deze nieuwste film van Terrence Malick een prachtige terugkeer is na enkele mindere film, verwacht ik niet dat het hoge toppen gaat scheren in de filmindustrie. De film is prachtig, emotioneel en heeft wel degelijk een relevante boodschap maar het Duitse perspectief is misschien wat te controversieel voor velen, zeker in een op het moment woelig land zoals de VS. Maar toch hoop ik dat de film wat benen heeft en wat erkenning krijgt want dergelijke natuurlijke films zien je niet veel meer. Het behoort tot een groep van zeer zintuiglijke film die je in de cinema moet gezien hebben. Laat je niet afschrikken door de lengte maar laat je meeslepen in dit verhaal.
★★★★1/2
A Hidden Life is nu te zien op Itunes en Google Play
