First Man - Non-Spoiler Review
Het meeslepende verhaal van NASA's missie om te landen op de maan, met de focus op Neil Armstrong (Ryan Gosling) en de jaren 1961 tot 1969. De viscerale persoonlijke vertelling, gebaseerd op het boek van James R. Hansen, exploreert de opofferingen en de kost op Armstrong en op de natie van één van de meest gevaarlijke missies in de geschiedenis.
Met al twee Oscarwinnende film op zijn naam, Whiplash en LaLaLand, is Damien Chazelle op het moment een van de beste, en enerzijds jongste, regisseurs in Hollywood. Voor zijn volgende film koos hij een wat ander genre, een historische ruimte film, en bracht hij Ryan Gosling, één van de sterren van LaLaLand, met zich mee. Gosling zou de rol van vertolken terwijl de rol van opgenomen werd door Claire Foy, bekend van The Crown. Anders dan bij zijn vorige films was dit project niet geschreven door Chazelle zelf. Het verhaal zelf is gebaseerd op een boek van James R. Hansen, de biograaf van Neil Armstrong en eveneens producer van de film. Het screenplay voor de film is geschreven door Josh Singer, bekend van films zoals Spotlight en The Post. Singer heeft getoont in zijn vorig werk dat hij weet hoe hij een historisch verhaal op een objectieve maar medelevende manier moet brengen. Samen met Chazelle is dit een duo dat een geweldige film kan neerzetten. Maar kan Chazelle voor een derde keer op rij scoren?First Man is allereerst het verhaal over de spannende tocht naar de maan en de iconische landing maar nog belangrijker brengt het alle uitdagingen in beeld in de aanloop naar deze reis. Alle mislukte tests, de lange uren die gewerkt werden en al zeker alle mensenlevens die verloren werden tijdens de sprint naar de maan, worden niet vergeten. Maar het allerbelangrijkste is dat het hier eigenlijk niet om gaat in deze film. Boven alles is First Man het verhaal van Neil Armstrong, die terend op de herinnering van zijn dochter maar één droom wil waarmaken. Het is een characterstudy van de mens waarin dit spannende verhaal van de missie naar de maan plaatsvindt. Hierin is even veel ruimte gegeven aan zowel zijn werk als thuissituatie. De gebeurtenissen in zijn eigen familie en zijn vrienden rondom hem, zorgden voor een emotionele gronding. Maar het blijft natuurlijk een film over ruimtevaart. Het is de eerste film in lange tijd waarin de ruimte echt een gevaar vormt en niet in een futuristische manier. De realiteit van deze uitdaging en de vijandigheid van de ruimte is zo echt doordat de kijker vaak middenin de actie geplaatst wordt.
De rol van Neil Armstrong is in mijn opzicht Ryan Gosling's beste en vooral emotioneel diepste in jaren. Hij weet de persoon zoveel meer te geven dan enkel het publieke imago. Hij weet de kijker mee te trekken in zijn verhaal van verdriet en volharding. Door zijn performance loopt de film ook als een trein en is er geen moment van verveling. Een even grote impact is weggelegd voor Claire Foy die zorgt voor de nodige perspectief. Haar visie achter de schermen van het ruimte gebeuren toont de kracht, stress en verdriet van verhalen die meestal vergeten worden. Tussen al deze astronauten weet Foy als Janet Armstrong met kracht te staan. Zonder haar uitmuntende performance vervalt de film in een eenzijdige verheerlijking van de race naar de maan. First Man wist nog meer straffe acteurs aan te trekken zoals Corey Stoll, Christopher Abbott, Pablo Schreiber of Olivia Hamilton. Maar hiertussen moet zeker de rol van Jason Clarke aangehaald worden als Ed White. Met zijn performance naast Gosling weet hij echte emotionaliteit naar voren te brengen. Op het einde van de film geef je om hem en de rol die hij speelt voor Armstrong. Het is fantastisch hoe Clarke deze evolutie en vriendschap heeft kunnen brengen.Buiten het fantastische verhaal en de acteerprestaties, is de film ook fantastisch mooi in elkaar gestoken. Damien Chazelle en cinematograaf Linus Sandgren hebben gezorgd voor een beeldschone film die prachtige beelden oplevert maar tegelijkertijd ook zorgt voor een intense spanning. Brede shots worden afgewisseld voor de nauwe ruimtes van de raketten. Je voelt je hierdoor nog meer deel van het verhaal alsof je mee in de cockpit zit. Het fantastisch werk van production designer Nathan Crowley verdubbelt dit effect nog eens door hyperrealistische props en realistische opzetting van scenes. Ook de sound design is werkelijk geniaal. Naast het perfect recreëren van de geluiden in en rond dit project en het gebruik van teruggevonden opnamens van echte astronauten, wordt er ook op unieke wijze gebruik gemaakt van stilte in de film zeker naar het einde van het verhaal. Samen met de muziek van Justin Hurwitz, de vaste componist van Chazelle, die emotionaliteit en spanning perfect weet af te wisselen, is het een plezier om naar First Man te kijken én te luisteren.
Elk jaar komen er wel enkele biografische films uit die op hun manier proberen om de betreffende persoon zo goed mogelijk af te beelden. Met First Man toont Damien Chazelle hoe het moet gedaan worden met een perfect balans tussen het privé leven en het werk waarvoor Armstrong bekent staat. Tegelijk weet hij om de jaren zestig en het toenmalige ruimteprogramma in detail te recreëren. Hoewel de uitkomst van de film gekend is, blijft het spannend. Vele gebeurtenissen zijn onbekend voor het grote publiek waardoor je nog altijd niet weet wat komt ook al weet je dat hij uiteindelijk op de maan terecht komt. Dit komt enkel door een goed verhaal en stevig werk. First Man is ten sterkste aangeraden om naar de cinema voor te gaan, niet alleen omwille van de explosieve spanning en actie maar ook voor de intieme personages die deze acteurs op het scherm weten te brengen, zelfs zonder de connectie met Neil Armstrong.